Voeding en vocht bij ernstige zwangerschapsmisselijkheid en hyperemesis gravidarum (HG) is een lastig onderwerp. Je bent waarschijnlijk veel met eten bezig. Je wil graag van alles eten, want dat is goed voor je lichaam en goed voor de baby. Maar het lukt gewoon niet, want alles staat tegen. De smaak is verkeerd, de textuur is verkeerd, het stinkt. En als je al iets in je mond kunt stoppen, dan raak je weer misselijk en moet je overgeven.
Sommige vrouwen kunnen zelfs de deur van de koelkast niet open doen, want ook die geur kan er voor zorgen dat de misselijk toeslaat. Het koken en bakken is vaak een drama op zichzelf, de geur van vlees dat wordt gebakken is voor sommige vrouwen reden om hard de andere kant op te rennen.
Daarnaast hebben vrouwen met ernstige zwangerschapsmisselijkheid of HG door de constante misselijkheid vaak geen eetlust of zelfs maar energie om iets te eten. En uiteraard besef je zelf heel goed dat dit alles geen goede situatie is, niet voor jezelf en niet voor je kindje. Toch wordt nog te vaak, zelfs door medisch personeel dat beter zou moeten weten, gevraagd aan vrouwen met HG of ze misschien een eetstoornis hebben.
Als het gaat om normale zwangerschapsmisselijkheid is het zaak om die dingen te mijden die voor misselijkheid zorgen. Vaak blijven er dan nog aardig wat dingen over die je wel kunt eten. Zorg er in elk geval voor dat je genoeg eiwitten, de bouwstenen voor je kindje, binnen krijgt.
Bij de behandeling van ernstige zwangerschapsmisselijkheid en HG ligt de nadruk in eerste instantie op het binnen krijgen van vocht. Als het gaat om voedsel dan ligt de nadruk in beginsel niet zozeer op gezond en gevarieerd proberen te eten, zoals normaal het advies aan zwangere vrouwen is, maar op het proberen om iets binnen te krijgen en te houden. Welke voeding dat is, is voor alle vrouwen verschillend en soms zelfs per week of per dag verschillend. Vaak is het voedsel wat een vrouw met HG wel binnenhoudt ook totaal anders dan het advies wat normaal wordt gegeven aan mensen met misselijkheidsklachten en maagproblemen (licht verteerbaar voedsel, niet te vet, geen koolzuurhoudende dranken). Het is zaak om alles te proberen wat ook maar enigszins aanstaat.
Tips
- Laat je eten voor zo ver mogelijk door iemand anders klaar maken, doe hoef je veel minder in de kookgeur te zitten;
- Experimenteer met de temperatuur van eten en drinken. Misschien vallen koude dranken en waterijsjes beter of heb je juist meer zin in warme dranken of voeding. Lauw drinken en eten valt over het algemeen niet goed, maar misschien ben jij juist een uitzondering!
- Heb je bepaalde voedingsmiddelen en dranken gevonden die goed vallen? Probeer dan binnen dat thema maximaal resultaat te krijgen en te experimenteren. Heb je bijvoorbeeld veel zin in milkshakes? Probeer dan of je er ook fruit aan toe kunt voegen. Heb je meer zin in soep? Experimenteer dan met verschillende groente en vlees als vulling;
- Probeer alternatieve bronnen van vocht, zoals fruit (watermeloen, peren, appels), groente (komkommer, tomaat) of (water)ijs. Probeer ook zo veel mogelijk verschillende dranken om te bekijken wat goed valt. Denk daarbij ook aan ontbijtdrankjes (ook geweldig omdat hier vezels, vitaminen en calcium in zitten), sportdrankjes (vullen bepaalde mineralen weer aan), vruchtensappen, frisdranken en thee of koffie;
- Als je probeert uit te vinden waar je wel of geen zin in hebt, denk dan niet alleen aan specifieke voedingsmiddelen, maar ook aan welke texturen en smaken goed zouden vallen;
- Als je alleen junkfood kunt verdragen (vreemd genoeg valt dat vaak goed bij vrouwen met HG), voel je daar dan niet schuldig over. Elke calorie die binnen blijft is een gewonnen calorie en ook in deze voedingsmiddelen zitten voedingstoffen die je nodig hebt;
- Blijf geregeld nieuwe dingen proberen. Voedingsmiddelen die eerst niet goed vielen, kunnen nu juist aanspreken en omgekeerd;
- Zorg dat je wat makkelijk te grijpen dingen hebt liggen om meteen te kunnen eten als je trekt hebt, zodat het weinig moeite kost om iets klaar te maken;
- Houd je koelkast vrij van sterk geurend voedsel zodat je geen vlaag van misselijkheid krijgt als je de deur open trekt. Helaas zorgt de koelkast soms ook zonder dit voedsel voor een vlaag van misselijkheid. Heb je daar last van? Bedenk dan van te voren wat je nodig hebt, houd je adem in, doe snel de koelkastdeur open en grijp het. Herhaal indien nodig. Of laat iemand anders de dingen voor je uit de koelkast halen…
Disclaimer: Onderstaande documenten zijn deels tot stand gekomen door vrouwen die HG hebben of hebben gehad en op basis van hun ervaring tips geven. Dit is aangegeven met “patiëntervaring”. Enkele documenten zijn door een deskundige opgesteld. Dit is aangegeven met “deskundigebron”.
Inspiratielijst drinken HG Blad – februari 2015 – patientervaring
Inspiratielijst eten HG Blad – februari 2015- patientervaring
Eet en drink inspiratielijst – juli 2014 – patientervaring
Sinds augustus 2020 kun je bij Diëtistenpraktijk Novita begeleiding krijgen voor extreme zwangerschapsmisselijkheid en Hyperemesis Gravidarum. Diëtist Laura Kool heeft zich verdiept in deze zwangerschapsaandoening en succesvol de training HG gevolgd. Als diëtist en vast aanspreekpunt kan zij jou door de zwangerschap heen begeleiden.
Via de website van Novita kun je een afspraak maken in de praktijk maar er is ook een mogelijkheid voor videobellen. Kijk voor meer informatie op de contactpagina van Novita
